Dostępność architektoniczna budynków: od audytu po certyfikat. Kompleksowy poradnik

BLOGBLOGBLOG

Dostępność to nie przywilej, a fundamentalne prawo, które umożliwia wszystkim obywatelom pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Budynki użyteczności publicznej, biurowce, placówki kultury czy obiekty handlowe powinny być przestrzenią otwartą i bezpieczną dla każdej osoby, niezależnie od jej sprawności. Niestety, wciąż wiele miejsc kryje w sobie bariery architektoniczne, które skutecznie wykluczają. Jak to zmienić? Kluczem jest świadome i profesjonalne podejście do procesu likwidacji barier.

W tym artykule przeprowadzimy Cię przez główne etapy tworzenia przestrzeni w pełni dostępnej – od identyfikacji problemów, przez wdrażanie rozwiązań, aż po oficjalne potwierdzenie spełnienia norm.

Dlaczego dostępność budynku jest kluczowa?

Zapewnienie dostępności to nie tylko kwestia etyki i społecznej odpowiedzialności, ale również wymóg prawny, określony m.in. w Ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Inwestycja w dostępność przynosi jednak znacznie więcej korzyści:

  • Wzrost wartości i prestiżu nieruchomości. Budynek otwarty dla wszystkich jest postrzegany jako nowoczesny i przyjazny, co podnosi jego atrakcyjność na rynku.

  • Poszerzenie grona odbiorców. Likwidacja barier otwiera Twoją instytucję lub firmę na nowych klientów, gości i pracowników – osoby starsze, poruszające się na wózkach, rodziców z dziećmi czy osoby z niepełnosprawnościami sensorycznymi.

  • Pozytywny wizerunek. Dbałość o równe traktowanie wszystkich użytkowników buduje wizerunek firmy odpowiedzialnej społecznie i świadomej.

  • Bezpieczeństwo. Rozwiązania projektowane z myślą o dostępności, takie jak antypoślizgowe nawierzchnie czy odpowiednie oświetlenie, podnoszą ogólny poziom bezpieczeństwa dla wszystkich.

Jak sprawdzić dostępność budynku? Krok pierwszy: audyt

Zanim zaczniesz wprowadzać zmiany, musisz dokładnie zdiagnozować problem. Najskuteczniejszym narzędziem do tego jest profesjonalny audyt dostępności architektonicznej. To szczegółowa analiza budynku pod kątem barier, z jaką mogą spotkać się osoby o różnych potrzebach. Audytorzy, bazując na swojej wiedzy i obowiązujących przepisach, oceniają kluczowe obszary.

Co podlega ocenie podczas audytu?

  • Otoczenie i wejście do budynku – czy dojście do budynku jest wolne od przeszkód? Czy istnieją podjazdy o prawidłowym nachyleniu? Czy drzwi wejściowe mają odpowiednią szerokość i czy można je otworzyć bez nadmiernego wysiłku?

  • Komunikacja pozioma – czy korytarze są wystarczająco szerokie, aby swobodnie minęły się dwie osoby, w tym jedna na wózku? Czy na drodze nie ma zbędnych progów i przeszkód?

  • Komunikacja pionowa – czy w budynku jest winda dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnością (odpowiednia wielkość, panel z przyciskami w alfabecie Braille’a, komunikaty głosowe)? Czy schody mają poręcze po obu stronach na odpowiedniej wysokości? Warto tu zastosować specjalistyczne nakładki na poręcze z oznaczeniami w Braille’u, które są nieocenioną pomocą dla osób niewidomych.

  • Toalety i pomieszczenia higieniczno-sanitarne – czy w obiekcie znajduje się przynajmniej jedna w pełni dostępna toaleta? Ocenie podlega jej wielkość, wysokość armatury, obecność uchwytów oraz przestrzeń manewrowa dla wózka.

  • Systemy informacji i oznakowania – czy oznakowanie w budynku jest czytelne i zrozumiałe dla wszystkich? Niezwykle ważne jest stosowanie kontrastowej kolorystyki, dużych czcionek oraz informacji dotykowej. Kluczowe są tu plany tyflograficzne, czyli mapy dotykowe obiektu, oraz ścieżki prowadzące, które pomagają osobom z dysfunkcją wzroku bezpiecznie poruszać się po przestrzeni.

  • Dostępność dla osób z niepełnosprawnością słuchu – czy w punktach obsługi klienta, kasach czy recepcji zainstalowano pętle indukcyjne? To systemy, które pozwalają osobom korzystającym z aparatów słuchowych na czysty odbiór dźwięku bez zakłóceń z otoczenia.

Od audytu do działania. Dostosowanie budynku dla niepełnosprawnych

Wynikiem audytu jest szczegółowy raport o stanie zapewnienia dostępności. To nie tylko lista błędów i niezgodności z przepisami. To przede wszystkim praktyczny przewodnik, który zawiera rekomendacje konkretnych rozwiązań, harmonogram prac oraz szacunkowy kosztorys.

Na tym etapie kluczowe staje się profesjonalne doradztwo w zakresie dostępności. Doświadczeni specjaliści pomogą wybrać optymalne technologie i materiały, dopilnują zgodności z normami oraz wesprą w nadzorze nad realizacją prac. Proces ten obejmuje m.in.:

  • Likwidację barier architektonicznych (montaż podjazdów, poszerzanie drzwi).

  • Instalację dostosowanych wind i platform.

  • Modernizację toalet.

  • Wdrożenie kompleksowego systemu oznakowania dotykowego i wizualnego.

Potwierdzenie standardów, czyli certyfikat dostępności

Po zakończeniu wszystkich prac adaptacyjnych warto formalnie potwierdzić, że budynek spełnia najwyższe standardy. Służy do tego certyfikat dostępności, wydawany przez niezależne jednostki po przeprowadzeniu szczegółowej weryfikacji.

Posiadanie takiego certyfikatu to nie tylko dowód zgodności z prawem, ale także potężne narzędzie wizerunkowe. To jasny sygnał dla otoczenia, że Twoja organizacja jest nowoczesna, otwarta i autentycznie dba o potrzeby wszystkich członków społeczeństwa. To zwieńczenie całego procesu i gwarancja, że przestrzeń, za którą odpowiadasz, jest naprawdę dla każdego.

Sensetec – Twój partner w drodze do pełnej dostępności

Proces zapewniania dostępności może wydawać się skomplikowany, ale nie musisz przechodzić go sam. W Sensetec od lat wspieramy zarządców nieruchomości i instytucje w tworzeniu przestrzeni bez barier.

Oferujemy kompleksowe wsparcie na każdym etapie:

  • Przeprowadzamy profesjonalne audyty architektoniczne.

  • Świadczymy specjalistyczne doradztwo w zakresie dostępności.

  • Przygotowujemy szczegółowy raport o stanie zapewnienia dostępności.

  • Dostarczamy najwyższej jakości produkty z naszego sklepu, takie jak systemy oznakowania, plany tyflograficzne, ścieżki dotykowe i pętle indukcyjne.

Nie czekaj, aż ktoś zwróci Ci uwagę na brak dostępności. Działaj proaktywnie. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy pomóc Ci stworzyć budynek w pełni otwarty, bezpieczny i przyjazny dla wszystkich.